De informatie in dit artikel vormt de basis van mijn eigen eetpatroon de laatste jaren. Wanneer ik voedingsprogramma's maak voor klanten, volg ik precies dezelfde uitgangspunten. Ik heb gemerkt iedereen die dat doet hetzelfde ervaart: meer energie, minder opgezwollen gevoel en betere slaap. Ik ben er inmiddels zelf van overtuigd dat ons voedingspatroon de belangrijkste rol speelt in onze gezondheid. En ik weet inmiddels ook dat veel van er aan voedsel beschikbaar is onze gezondheid niet te goede komt. Ik adviseer je daarom dit artikel goed te lezen en te bekijken wat je er zelf van kunt toepassen.
Oorspronkelijke voeding
Er is heel veel informatie op het gebied van gezond eten te vinden. Alleen is die informatie vaak tegenstrijdig. Tegenover de meer traditionele adviezen van bijvoorbeeld het voorlichtingsbureau voor de voeding, staan soms hele andere adviezen. Een enkele keer zijn deze adviezen ingegeven door een ideologie, zoals bijvoorbeeld het niet eten van dierlijke producten. Ook zijn er commerciële belangen die aan een advies ten grondslag kunnen liggen. Vaak worden er dan wetenschappelijke studies betaald en van daaruit adviezen geformuleerd, met als doel meer producten te verkopen. Ook gaan adviezen vaak over één bepaald product of één bepaalde voedingsstof.
In plaats van te kijken naar alle verschillende soorten voedingsmiddelen die er zijn, zou je kunnen beginnen met te kijken naar de mens. De mens als product van miljarden jaren evolutie en met een genetische code die vandaag de dag bijna hetzelfde is als 2,5 miljoen jaar geleden. Het is ongeveer zo lang geleden dat de eerste mensen vanuit centraal Afrika naar het noorden en naar het oosten trokken en zo langzaam de wereld bevolkten. In de honderdduizenden jaren die volgden hebben we meerdere ijstijden overleefd en heeft ons lichaam zich aangepast aan de wisselende beschikbaarheid van voedsel. Tot tienduizend jaar geleden bestond er helemaal geen landbouw en geen veeteelt. De mens was wat we tegenwoordig noemen een ‘jager en verzamelaar’. De mens leefde van wat er in de natuur liep, vloog en zwom en wat er groeide. Daar moesten we het mee doen. Ons lichaam is aangepast aan dat soort voedsel. Natuurlijk en onbewerkt dierlijk en plantaardig voedsel. Concreet bestond de voeding van de jagers verzamelaars uit:
In plaats van te kijken naar alle verschillende soorten voedingsmiddelen die er zijn, zou je kunnen beginnen met te kijken naar de mens. De mens als product van miljarden jaren evolutie en met een genetische code die vandaag de dag bijna hetzelfde is als 2,5 miljoen jaar geleden. Het is ongeveer zo lang geleden dat de eerste mensen vanuit centraal Afrika naar het noorden en naar het oosten trokken en zo langzaam de wereld bevolkten. In de honderdduizenden jaren die volgden hebben we meerdere ijstijden overleefd en heeft ons lichaam zich aangepast aan de wisselende beschikbaarheid van voedsel. Tot tienduizend jaar geleden bestond er helemaal geen landbouw en geen veeteelt. De mens was wat we tegenwoordig noemen een ‘jager en verzamelaar’. De mens leefde van wat er in de natuur liep, vloog en zwom en wat er groeide. Daar moesten we het mee doen. Ons lichaam is aangepast aan dat soort voedsel. Natuurlijk en onbewerkt dierlijk en plantaardig voedsel. Concreet bestond de voeding van de jagers verzamelaars uit:
- (wild) vlees
- gevogelte
- vis
- eieren
- planten
- bessen
- seizoensfruit
- noten
- knollen
Onze voeding is sterk veranderd
Het is nog maar tienduizend jaar geleden dat de mens gewassen ging verbouwen en in bepaalde delen van de wereld graan zijn intrede deed in ons voedingspatroon. Ook het houden van dieren, die daardoor minder bewegingsvrijheid kregen naast een ander voedingspatroon, is iets van die periode. Een tweede grote verandering kwam tijdens de industrialisatie eind 19e eeuw: het industrieel verwerken van suikerbieten en suikerriet tot witte suiker, het op grote schaal produceren en verwerken van tarwe tot witte bloem en het steeds verder bewerken van ons voedsel om de smaak en textuur te beïnvloeden en het vooral een langere houdbaarheid te geven.
Voedsel in zijn natuurlijke vorm is bederfelijk en beperkt in soort en smaak, maar het voorziet ons wel in alle behoeften. Voor de voedingsmiddelenindustrie is het interessant voedsel te bewerken. Hierdoor wordt de voedzaamheid minder, waardoor je er meer van moet eten. Veel van het in de supermarkt beschikbare voedsel is een knap staaltje voedseltechnologie. Verpakt in plastic en ondersteund door reclame is onze focus meer en meer op dit soort voedsel komen te liggen.
De landbouw en de industrialisatie van onze voedselproductie hebben ons voedingspatroon veranderd. We eten niet meer alleen dat wat de natuur ons voorschotelt, maar dat wat we kunnen kopen, wat we lekker vinden en wat makkelijk klaar te maken is. Daar staat tegenover dat we genetisch niet veranderd zijn en ons lichaam nog steeds dezelfde voedingsbehoefte heeft als 200.000 jaar geleden. Ons lichaam is geëvolueerd op een oorspronkelijk voedingspatroon en onze gezondheid is optimaal wanneer we daar bij aansluiten.
Er is veel onderzoek gedaan naar ons oorspronkelijk eetpatroon. Qua voeding was het een simpel eetpatroon: dat wat de natuur ons geeft. Onderzoekers hebben dat oorspronkelijke eetpatroon vergeleken met ons huidige eetpatroon en komen tot een aantal duidelijke verschillen. Onze huidige voeding verschilt onder andere op de volgende punten:
Wanneer je deze opsomming samenvat, kom je op een vrij simpel advies: eet meer gezonde vetten en eiwitten en minder koolhydraten. Vermijd suiker en vermijd bewerkt voedsel. Eet veel verse groenten en fruit.
Voedsel in zijn natuurlijke vorm is bederfelijk en beperkt in soort en smaak, maar het voorziet ons wel in alle behoeften. Voor de voedingsmiddelenindustrie is het interessant voedsel te bewerken. Hierdoor wordt de voedzaamheid minder, waardoor je er meer van moet eten. Veel van het in de supermarkt beschikbare voedsel is een knap staaltje voedseltechnologie. Verpakt in plastic en ondersteund door reclame is onze focus meer en meer op dit soort voedsel komen te liggen.
De landbouw en de industrialisatie van onze voedselproductie hebben ons voedingspatroon veranderd. We eten niet meer alleen dat wat de natuur ons voorschotelt, maar dat wat we kunnen kopen, wat we lekker vinden en wat makkelijk klaar te maken is. Daar staat tegenover dat we genetisch niet veranderd zijn en ons lichaam nog steeds dezelfde voedingsbehoefte heeft als 200.000 jaar geleden. Ons lichaam is geëvolueerd op een oorspronkelijk voedingspatroon en onze gezondheid is optimaal wanneer we daar bij aansluiten.
Er is veel onderzoek gedaan naar ons oorspronkelijk eetpatroon. Qua voeding was het een simpel eetpatroon: dat wat de natuur ons geeft. Onderzoekers hebben dat oorspronkelijke eetpatroon vergeleken met ons huidige eetpatroon en komen tot een aantal duidelijke verschillen. Onze huidige voeding verschilt onder andere op de volgende punten:
- De glycemische belasting van ons huidige voedsel is hoger. Dit betekent dat ons huidige voedsel zorgt voor een grotere stijging van de bloedsuikerspiegel. Dit komt omdat we meer suiker zijn gaan eten en meer koolhydraten
- De samenstelling van de vetten die we eten is veranderd. Onze huidige voeding bevat veel geraffineerde plantaardige vetten met vooral veel omega 6 vetzuren en weinig omega 3 vetzuren.
- We eten nu in vergelijking met ons oorspronkelijke voedingspatroon meer koolhydraten en minder eiwit en vooral minder vet.
- Het oorspronkelijke voedsel was veel rijker aan vitaminen en mineralen dan ons huidige voedsel. Dit komt deels door intensieve landbouw, maar ook omdat we veel bewerkt voedsel zijn gaan eten.
- Onze zoutconsumptie is veel hoger door het eten van veel bewerkte voedingsmiddelen met verarmd (mineraal arm) zout.
- Onze vezel inname ligt veel lager dan in onze oorspronkelijke voeding.
Wanneer je deze opsomming samenvat, kom je op een vrij simpel advies: eet meer gezonde vetten en eiwitten en minder koolhydraten. Vermijd suiker en vermijd bewerkt voedsel. Eet veel verse groenten en fruit.
Een oorspronkelijk voedingspatroon is gezonder
Wanneer je wilt aansluiten bij een oorspronkelijk eetpatroon, moet je proberen alle soorten graanproducten, zuivel, suiker, soja en geraffineerde olie te vermijden. Wanneer je dat vertaalt naar het ons beschikbare voedsel is de lijst van wat je beter niet kunt eten lang: alle soorten koek, snoep, brood, ontbijtgranen, zuivel, pizza, pasta, geraffineerde plantaardige olie, (light) frisdrank, chips, suiker en fast food. Wat kun je dan wel eten:
Onderzoekers hebben vrij recent het oorspronkelijke voedingspatroon van de mens afgezet tegen het huidige eetpatroon. Ook is gekeken naar het effect van een oorspronkelijk eetpatroon bij mensen met diabetes. In die onderzoeken is gekeken naar de verschillen tussen oorspronkelijke voeding en de adviezen van de Amerikaanse diabetesvereniging. Ook is het als gezond beoordeelde Mediterrane dieet vergeleken met het oorspronkelijke voedingspatroon. Die onderzoeken laten allemaal hetzelfde beeld zien. Een voedingspatroon wat aansluit bij onze oorspronkelijke voeding als jagers en verzamelaars, maar gegeten in deze tijd met de ons op dit moment beschikbare voedingsmiddelen, leidt al binnen een week tot:
Op deze pagina vind je een opsomming van 17 gratis beschikbare studies naar het effect van Paleontische voeding, het oorspronkelijke voedingspatroon van jagers en verzamelaars.
- vlees
- vis
- kip
- eieren
- groente
- fruit
- noten
- rijst
- aardappelen
- roomboter
- volle room
- kokosolie
- thee
- koffie
- pure chocolade (85%)
Onderzoekers hebben vrij recent het oorspronkelijke voedingspatroon van de mens afgezet tegen het huidige eetpatroon. Ook is gekeken naar het effect van een oorspronkelijk eetpatroon bij mensen met diabetes. In die onderzoeken is gekeken naar de verschillen tussen oorspronkelijke voeding en de adviezen van de Amerikaanse diabetesvereniging. Ook is het als gezond beoordeelde Mediterrane dieet vergeleken met het oorspronkelijke voedingspatroon. Die onderzoeken laten allemaal hetzelfde beeld zien. Een voedingspatroon wat aansluit bij onze oorspronkelijke voeding als jagers en verzamelaars, maar gegeten in deze tijd met de ons op dit moment beschikbare voedingsmiddelen, leidt al binnen een week tot:
- lagere bloeddruk
- lagere bloedsuiker
- lagere insuline
- verbeterde insulinegevoeligheid
- verbeterde cholesterolwaarden
- minder ontstekingseiwitten in ons bloed
- verhoogde verzadiging en daardoor een verminderde voedselinname
Op deze pagina vind je een opsomming van 17 gratis beschikbare studies naar het effect van Paleontische voeding, het oorspronkelijke voedingspatroon van jagers en verzamelaars.
Simpele eetregels
Hieronder staan enkele simpele eetregels zijn die je iedere dag kunt aanhouden.
- Eet ongeveer 25% dierlijk voedsel en 75% plantaardig voedsel. Wanneer je naar je bord kijkt is de verhouding dus ¼ vlees, vis, kip of eieren en ¾ groente, fruit, rijst of aardappelen.
- Eet gemiddeld per dag een pond (500 gram) dierlijk voedsel (vlees, vis, kip, eieren).
- Eet gemiddeld drie pond (1500 gram) plantaardig voedsel (twee derde groente en fruit en één derde rijst en aardappelen)
- Eet vet in de vorm van kokosolie, grasboter, koud geperste olijfolie, vette vis, avocado’s en bepaalde noten (amandelen, walnoten, paranoten, hazelnoten) of noten pasta’s
- Eet tussen de 3 en 5 maaltijden per dag.