 Ik ben altijd het type geweest dat geen genoegen nam met ‘hoe’ iets moest. Ik wil ook weten waarom. Het is interessant om iets te lezen, maar wie zegt het en waar baseert hij of zij zich op en is het gebleken in de praktijk of uit onderzoek dat wat beweert wordt ook waar is? Ik hoor je denken, ja zo kun je niets meer geloven. Precies, ik lees en ik leer, maar ik geloof niets zonder iets zelf goed te hebben bestudeerd. En dat laatste is niet altijd makkelijk. Niet alleen omdat er heel veel informatie is. Veel van die informatie is ook tegenstrijdig. Experts kunnen totaal verschillende meningen hebben en wie moet je geloven? En dan is er nog zoiets als emotie. Emotie speelt een hele grote rol in wat je wel en niet geloofd. Vaak is het een kwestie van wat je wilt geloven. En wanneer iets jou betreft is het lastig ratio en emotie van elkaar te scheiden. Neem nou het onderwerp hart- en vaatziekten. Je kunt er van alles over lezen. Over hoe verzadigd vet en cholesterol de twee grootste boosdoeners zijn. Hoe volle granen je beschermen tegen hart- en vaatziekten. En dat je rood vlees moet vermijden. En hoe je met statines je cholesterol kunt verlagen, hetgeen je overlevingskans vergroot. Maar je kunt ook lezen dat cholesterol essentieel is voor je lichaam en hoe je lichaam het meeste cholesterol zelf aanmaakt. Als cholesterol zo gevaarlijk is en je lichaam maakt er teveel van aan, waarom doet je lichaam dat dan? En je kunt lezen dat de belangrijkste studie die aangehaald wordt om de relatie tussen verzadigd vet en hart- en vaatziekten aan te tonen, door de onderzoeker Ancel Keys is gemanipuleerd door tegenstrijdige data weg te laten. En je kunt lezen hoe volle granen en met name tarwe onze gezondheid negatief beïnvloeden. En tenslotte kun je lezen hoe statines kunnen leiden tot het ontstaan van diabetes en op de lange termijn je overlevingskans niet vergroten. Maar ik blijf lezen en ik blijf leren en ik blijf luisteren naar mijn lichaam. En ik geloof dat wanneer het lukt voor dat laatste ontvankelijke te blijven dat je die twee met elkaar kunt verbinden: dat verstandige, rationele aan de ene kant en dat intuïtieve aan de andere kant. Ik las vandaag een artikel met de titel (vertaald uit het Engels): ‘Verzadigd vet verstopt je aderen niet: hart- en vaatziekten zijn een chronische ontstekingsziekte waarvan de risico’s effectief gereduceerd kunnen worden door een gezondere levensstijl’. Kijk dat is nog eens een pakkende titel. Het artikel is als pdf hieronder geplakt dus je kunt je Engelse ‘readingskills’ eens fijn opkrikken na het lezen van deze blog. Het artikel haalt een aantal reviews aan die het verband tussen verzadigd vet en hart- en vaatziekten onderuit halen. Vervolgens legt het de link tussen ontstekingsreacties en het ontstaan van vaatvernauwing als reparatiemiddel van die ontstekingen. De remedie is even simpel als doeltreffend, met een reductie van suikers en koolhydraten ten gunste van gezonde vetten, gecombineerd met dagelijks bewegen. Met betrekking tot cholesterol wordt specifiek gewezen naar de verhouding tussen totaal cholesterol en HDL als belangrijkste indicator van een verhoogd risico en niet je LDL. Dit is niet alleen belangrijke kennis, het is ook iets meetbaars in wat verder een redelijk ongrijpbaar en onzichtbaar proces is. Het artikel benadrukt verder hoe jeugdtrauma’s, onverwerkte emoties en stress kunnen bijdragen aan het ontstaan van chronische ontstekingen. Ik moest denken aan de uitspraak van een cardioloog die zei dat het hart een emotioneel orgaan is. Die emoties uiten zich op fysiek vlak en hebben invloed op je gezondheid. De afbeelding hierboven komt uit het artikel en vat het hele verhaal mooi samen. Niet bij toeval kwam ook ook vandaag een artikel tegen uit de mobiele versie van de New York Times over een inheemse stam in Zuid Amerika de Tsimane genaamd. Onderzoekers hebben 705 leden van die stam variërend in leeftijd van 40 tot 94 jaar een hartscan gegeven. Negen van de tien mensen uit die onderzoeksgroep had geen enkel teken van aderverkalking of andere aanwijzingen van hart- en vaatziekten. De Tsimane hebben een verzamel- en verbouw cultuur. Dit wil zeggen dat ze hun voedsel deels halen uit wat er in het wild groeit en deels wat ze zelf verbouwen. Hun voeding bestaat voor 70% uit koolhydraten, hetgeen een mooi contrast vormt het de aanbevelingen uit het onderzoek hierboven. Maar de koolhydraten bestaan niet uit suikers of bewerkt voedsel, maar uit bruine rijst, knollen en mais. De Tsimane zijn geen vegetariërs. Ongeveer 14% van hun voedsel bestaat uit dierlijke eiwitten. Kenmerkend voor zowel de mannen als de vrouwen is dat ze fysiek erg actief zijn. De mannen tot wel zeven uur per dag en de vrouwen vier tot vijf. Wat betekenen deze twee artikelen nu voor jou en mij en hoe helpen ze ons beter te begrijpen wat er gebeurd met ons lichaam en hoe we dit positief kunnen beïnvloeden? In de eerste plaats laat het onderzoek onder de Tsimane zien dat hart- en vaatziekten niet ‘horen’ bij het ouder worden, maar een gevolg zijn van leefstijl. Immers wanneer leeftijd de belangrijkste factor zou zijn, dan zouden de oudere stamleden net als bij ons veel meer last moeten hebben van aandoeningen aan hun hart en vaten. Dat is niet zo, dus daarmee is er hoop ook voor ons. Verder zijn er twee kenmerken die van invloed zijn op hun gezondheid: onbewerkt natuurlijk voedsel en veel beweging tot wel 7 uur per dag. Wat opvalt is het hoge aandeel koolhydraten, hetgeen betekent dat dit op zich geen risicofactor hoeft te zijn, met nogmaals de opmerking dat de koolhydraat bronnen bestaan uit onbewerkte, verse producten. Het artikel over chronische ontstekingen als oorzaak voor hart- en vaatziekten laat ook zien dat lichaamsbeweging enorm belangrijk is om risico’s te vermijden. De specifieke aanbeveling is 22 minuten per dag, hetgeen weinig lijkt in vergelijking met de Tsimane, maar waarschijnlijk meer is dan een grote groep mensen nu doet. Verder wordt in het artikel benadrukt dat suikers en bewerkte koolhydraten (alle koekjes, snoepjes, wit brood en op meel en suiker gebaseerde producten) moeten worden vermeden ten gunste van meer groente en gezonde vetten in de vorm van vette vis, olijfolie en noten. Veel overeenkomsten dus, met één groot verschil: het aandeel koolhydraten. Zeker in deze tijd is dat een veelbesproken onderwerp. In het artikel over de Tsimane wordt geen melding gemaakt van de totale calorie inname. Het maakt een verschil of je veel of weinig eet in de mate waarin de samenstelling van wat je eet van invloed is. Maar veel belangrijker denk ik is de hoeveelheid lichamelijke activiteit. Wanneer je 6 uur per dag in het bos rondstruint op zoek naar eten, of je bent op het land je gewassen aan het verbouwen, dan heeft je lichaam een grotere behoefte aan voedsel en kan het de koolhydraten veel beter verwerken, dan wanneer je de hele dag op een stoel zit achter je bureau. Hoe actiever je bent, hoe meer koolhydraten je kunt hebben. Wat kun jij doen op basis van bovenstaande artikelen:
Werk aan de winkel dus om de dingen beter en anders te doen. Ik ben er al een tijdje mee bezig. Doe je voordeel met dit artikel en pak eruit wat je eruit kunt halen. Laat mij weten hoe het gaat, ik ben er in geïnteresseerd. En mocht je mijn hulp nodig hebben dan kan ik je wellicht verder helpen. 
2 Comments
 Verreweg de meeste klanten begeleid ik online. Ik zie of spreek ze nooit persoonlijk. Alles gaat via mail en whatsapp. De nadruk ligt op begeleiding op het gebied van voeding en door periodieke updates met daarin het gewicht, buikomvang en door middel van foto's kan ik prima zien hoe iemand op het plan dat ik ze geef reageert en weet ik wat ik moet aanpassen.
Vrij recent melde zich een nieuwe online klant. Een man van 56 die in het afgelopen jaar al flink was afgevallen en nu wilde toewerken naar een betere fysiek. Uit zijn gegevens bleek dat hij niet veel overgewicht meer had. Het is voor mij dan belangrijk een foto te zien om te beoordelen waar iemand staat en of zijn of haar doelstelling haalbaar is. De foto liet een zachte fysiek zien. Relatief veel vet in verhouding tot de hoeveelheid spiermassa. Ik vroeg aan hem of hij zijn hormoonwaarden al eens had laten controleren. En dan met name testosteron. Dat bleek niet het geval. Testosteron is het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon. Het heeft tal van functies in het lichaam van een man. De meest korte uitleg is dat testosteron van een jongen een man maakt. Testosteron onderscheidt ons mannen van vrouwen: mannen zijn sterker, hebben meer spieren en minder vet, meer lichaamshaar en zijn rationeler, allemaal door testosteron. Met dat ik het typ realiseer ik me dat meer en meer mannen de vrouwelijke kant op gaan, maar dat is voer voor een andere blog... Terug naar mijn klant. Hij had zich inmiddels ingelezen in testosteron en mailde me dat hij vermoede dat hij zijn hele leven al met een tekort kampte. Niemand had hem er ooit op gewezen. De vraag van mijn klant om zijn hormoonwaarden te checken verbaasde dan ook zijn huisarts. Die zag er het nut niet van in, maar besloot na lang aandringen toch een formulier mee te geven. Uit de anamnese die ik bij mijn klant had afgenomen bleek verder dat hij statines gebruikte. Statines zijn het medische antwoord op een te hoog cholesterolgehalte. Als we voor het gemak even vergeten dat cholesterol onze hersenen beschermt, cholesterol de grondstof is voor de meeste hormonen, cholesterol essentieel is voor al het dierlijk leven op aarde en we doen even alsof we niet weten dat een hoger cholesterolgehalte correleert met een lagere kans op Alzheimer's en een hogere levensverwachting, dan hebben statines nut, omdat ze cholesterol verlagen tot de algemeen aanvaardbare norm. Gisteren kreeg ik de uitslag van het bloedonderzoek door gemaild en mijn vermoeden bleek bewaarheid. Zijn testosterongehalte was minder dan de helft van de ondergrens die door artsen wordt gebruikt. En nog geen derde van wat optimaal is voor iemand van zijn leeftijd. Oh en ik kreeg de complimenten van zijn huisarts. Joepie... Die snapte uiteindelijk niets van de uitslag en verwijst hem door naar een specialist. De uitslag liet zien dat zijn lichaam wel meer testosteron wil produceren, maar het gewoon niet kan. De stuurhormonen LH en FSH waren hoger dan ik ooit in een bloedtest heb gezien. Deze twee stuurhormonen zetten je lichaam aan tot het produceren van testosteron. Ze waren enorm hoog en nog bleef zijn testosterongehalte laag. Maar minstens zo belangrijk is dat zijn oestradiol-waarde ook heel laag was. Oestradiol is een vrouwelijk geslachtshormoon en een beetje oestradiol is belangrijk voor een man. Oestradiol speelt onder andere een rol bij de aanmaak van botmassa. Een reden waarom vrouwen na de overgang een verhoogd risico hebben op botontkalking. Maar oestradiol beschermt ons mannen ook tegen hart- en vaatziekten, onder andere door ons cholesterolgehalte te reguleren. Een mannenlichaam produceert zelf geen oestradiol, maar zet een beetje testosteron om in oestradiol. Een te laag gehalte aan testosteron leidt dus tot een te laag gehalte aan oestradiol. Geen wonder dus dat mijn klant zijn cholesterol niet goed kan reguleren. De specialist is nu aan zet. De enige logische vervolgstap is testosteron vervangingstherapie. We zullen zien hoe dat uitpakt. In Nederland staat dit nog in de kinderschoenen. In de VS daarentegen wordt het inmiddels veel meer toegepast en aangeprezen in reclames op de radio en tv. Wanneer je de 40 bent gepasseerd is het zinvol periodiek je hormoonwaarden te checken. Eens in de 5 jaar bijvoorbeeld. Wanneer je overgewicht hebt, veel alcohol gebruikt, slecht slaapt of diabeet bent is de kans groter dat je hormoonwaarden niet optimaal zijn. Je kunt je huisarts vragen je waarden te laten controleren, maar tegenwoordig kun je het ook zelf. Zonder tussenkomst van je huisarts en met een simpele vingerprik. Je krijgt dan een compleet beeld van alle relevante geslachtshormonen en je PSA waarde: de belangrijkste indicator van je risico op prostaatkanker. Je kunt je gezondheid zo zelf controleren. Meer over het testen van je gezondheid lees je hier. Wil je meer weten over online voedingsbegeleiding klik dan hier. |
Robbert WoltersDit is waar het allemaal begon. Beter presteren en gezonder leven. 
Categorie
Alles
|
||
RSS-feed
